Moord op de Kartuizers

Op 23 juli 1572 vielen Willem van Oranje's troepen het katholieke Roermond binnen. De Tachtigjarige Oorlog is in volle gang. De stad Roermond wordt na een belegering ingenomen. De troepen van Willem van Oranje krijgen "als beloning" de vrijheid om te plunderen. In het Kartuizerklooster worden daarbij 12 kartuizer monniken op gruwelijke wijze vermoord. Een dertiende slachtoffer is de secretaris van de eerste Roermondse bisschop (Lindanus) die zich in het klooster schuilhield. De zwaar verminkte dertien lijken worden vervolgens publiekelijk tentoongesteld in de stad.

Wereldwijde verontwaardiging

In de (katholieke) wereld werd het nieuws over de slachtpartij met grote verontwaardiging ontvangen als een barbaarse daad van de protestantse Hollanders tegen de katholieke geestelijken. De Kartuizers genoten wereldwijd aanzien door hun intellectuele werk, dat nota bene in stilte en soberheid werd vervult. Voor het leger van Willem van Oranje vormden de kloosters destijds echter vooral een doelwit vanwege de rijke katholieke kerkschatten. Bovendien had de moord op de geestelijken een sterk afschrikkende werking op de bezette gemeenschap. Het was oorlogstijd en het verdrag van Genève liet nog eeuwen op zich wachten...

Bloed metershoog opgespat

Hoe gruwelijk de moordpartij was, en vooral werd ervaren, blijkt uit de schilderijen die er destijds van zijn gemaakt. Het bloed spat werkelijk metershoog op de doeken van o.a. Vicente Carducho, waarvan er zelfs een in het Louvre hangt. Ook in het Stedelijk Museum Roermond is de bloedboog te zien op een schilderwerk. Het betreft de kartuizer monnik Severus van Koblenz die aan zijn hoofd wordt verwond, waarna het bloed "18 voet hoog" opspatte. De kartuizer Arnoldus Havensius schreef in 1608 een boek over de twaalf kartuizer martelaren. Door de verspreiding van dit boek wordt de moordpartij wereldwijd bekend.

Relieken en tastbare herinneringen

Het voormalige kartuizerklooster is in Roermond behouden gebleven: deze Caroluskapel is zelfs in Nederland nog de enige in zijn soort. Daarnaast is van de kartuis ook de kruisgang bewaard gebleven. De 'cellen' oftewel de woningen van de monniken zijn verdwenen. Er bestaan echter plannen in Roermond om ook deze te herbouwen. In de Caroluskapel bevinden zich relieken van de omgekomen monniken. In de kapel zijn schedels te zien in een glazen reliekenkast.

Expositie en stichting ‘De Martelaren van Roermond’

In 2009 heeft een grootse expositie over de Roermondse Kartuizers ruim 12.000 bezoekers getrokken. Onder de titel 'Het Geheim van de Stilte, de Besloten Wereld van de Roermondse Kartuizers' werden werken uit de hele wereld tentoongesteld (www.kartuizers.nl). Daarbij waren o.a. originele werken van de beroemdste kartuizer monnik, Dionysius van Rijkel. Hij gaf in de 15e eeuw vanuit Roermond (theologisch) advies aan talrijke wereldleiders. Om de vermoorde kartuizers als "martelaren van Roermond" te herdenken is in 2009 tevens de gelijknamige stichting opgericht (www.martelarenroermond.nl). Bovendien verscheen in 2009 het boek 'De Martelaren van Roermond' van Ben Hartmann.

Meer info op: www.historieroermond.nl.